Port-au-Prince, Le 8 Mars 2019

​

Savalouwe pou uit (8) fanm vanyan ki pwodui nan lang kreyòl ayisyen an

 

Nan okazyon 8 mas 2019, Jounen entènasyonal pou respè dwa fanm, Akademi Kreyòl Ayisyen an pwofitefè yon koutflach sou kèk fanm ki travay pou bay Lang kreyòl ayisyen an yon plas enpòtan nan travay yo, kit se nan Lasyans, nan Literati, nan Mizik, nan Sinema, nan Laprès, elatriye.

 

Nan okazyon Jounen Entènasyonal Fanm, pou make jounen an epi rekonèt diferan lit fanm yo mennen sou latè ak nan peyi Ayiti, AKA voye yon gwo kout chapo pou tout fanm ayisyen ki pote kontribisyon remakab nan devlòpman peyi Ayiti. Lis la ta ka pi long, men Akademi an chwazi voye ochan pou 8 fanm
ayisyen ki pwodui nan lang kreyòl ayisyen pandan y ap kontribye nan devlòpman sosyete ayisyen an :

 

1. Suzanne Comhaire-SYLVAIN

Li se premye fanm peyi Ayiti ki reyalize rechèch syantifik nan domèn Etnoloji epi montre nesesite ki genyen pou edikasyon timoun yo fèt an kreyòl nan peyi Ayiti. Suzanne C. Sylvain reyalize yon latriye travay syantifik nan yon moman kote peyi Ayiti te sou Okipasyon ameriken (1915-1934). Pami zèv li yo, n ap site : Le créole haïtien : morphologie et syntaxe. Port-au-Prince: Caravelle, 1936. Genève: Slatkine Reprints, 1979. Antwopològ, Fòlkloris, Lenguis, potorik fanm sila te pwouve lang kreyòl ayisyen an se yon lang ki granmoun tèt li. Pou plis enfòmasyon, vizite lyen sila : http://ile-en-ile.org/comhaire-sylvain/.

 

2. Mercédès Foucard GUIGNARD (Déïta) 

Mercédès Foucard GUIGNARD pibliye plis pase 15 liv an kreyòl ki gen pou wè ak kilti peyi Ayiti keseswa esè, kont, pwezi, teyat. Piblikasyon Esperans Dezire nan fen lane 1980 yo plase Déïta pami premye womansye fanm nan Literati kreyòl ayisyen an.

 

3. Emeline MICHEL 

Diva Emeline se yon vwa ki depase fwontyè. Yon atis wòdpòd ki gen renonme entènasyonal. Ak mizik li yo mete ak pawoli li yo, li pote lang ak kilti kreyòl ayisyen an toupatou nan lemonn.

 

4. Lumane CASIMIR

Lumane CASIMIR se yon chantèz tradisyonèl ayisyen. Ak kèk chanson tankou : « Panama m tonbe »,
« Papa Gede bèl gason »... ki te nan bouch prèske tout pèp ayisyen an nan lane 1940 ak 50 yo, Lumane
pase kòm yonn nan premye fanm vedèt peyi Ayiti ki chante kilti peyi li nan lang li.

5. Carole DEMESMIN

Carole se yon senbòl vivan pitit lakay ki ap fè pwomosyon chante ak valè kiltirèl pèp ayisyen an. Li pa sispann goumen pou valorize kilti pèp ayisyen an toupatou sou latè.

Repiblik Ayiti

​

6. Judite BLANC  

Doktè nan Sikoloji, Pwofesè Judite BLANC pote yon bèl kontribisyon pou devlòpman Lang kreyòl nan domèn Lasyans (sitou nan Sikoloji). Li pibliye plizyè dokiman tankou E si sikoloji kognitif ka demanti lejann ke kreyòl pa lang lasyans ? Yon tèks ki disponib sou sit entènèt : « Les Classiques des sciences
sociales». Bò kote Serge MADHERE, Sterlin ULYSSE, Judith BLANC patisipe nan liv : Toubiyon Twoma Lesklavaj ak Kolonizasyon: Dangoyaj Panse Afwo-Karayibeyen. Québec: Les Éditions science et bien commun, 2017.

 

7. Suze MATHIEU 

Pwofesè Suze MATHIEU jwe yon wòl enpòtan nan fè pwomosyon Lang kreyòl ayisyen an. Poudayè, pwofesè Suze toujou fè kou li an kreyòl nan Inivèsite Leta a. Li ekri yon liv kle Depi nan ginen nèg renmen Nèg. Yon liv ki konbat vye lide ki vle fè kwè se depi an Afrik Nèg pa vle wè Nèg.

 

8. Liliane PIERRE-PAUL

Liliane PIERRE-PAUL ap goumen depi plis pase 30 lane kòm jounalis. Se yon potomitan nan lit demokrasi nan peyi Ayiti. Kontribisyon li nan lang kreyòl ayisyen pa gen pri. « Jounal 4è » sou radyo Kiskeya, se yonn nan prèv ki montre angajman li pran pou fasilite tout Ayisyen tande enfòmasyon nan
lang yo, lang kreyòl.

 

Nan okazyon Jounen Entènasyonal Fanm nan, Akademi Kreyòl Ayisyen ap pwofite di tout Akademisyèn li yo mèsi paske yo chwazi travay san pran souf pou vansman lang kreyòl ayisyen an pou li rive jwe wòl lang ofisyèl toubon.

 

AKA di Savalouye pou Akademisyèn li : Odette Roy FOMBRUN, Adeline Magloire CHANCY, Rosilia François CORNEILLE, Marie Rodny Laurent ESTEUS, Rachelle Charlier DOUCET, Marie Marcelle Buteau RACINE, Marie Jocelyne TROUILLOT.

 

Direksyon Kominikasyon - Akademi Kreyòl Ayisyen

​